Thiết kế bao bì sản phẩm là quá trình sáng tạo các hình thức đóng gói sản phẩm, nhằm thực hiện trọn vẹn các chức năng: chứa đựng sản phẩm, nhận diện thương hiệu, phân phối an toàn, bán hàng hiệu quả, truyền thông thương hiệu.

Cho dù đó là hộp đựng thực phẩm của McDonald’s, bao bì iPhone của Apple, hộp đựng tủ lạnh mới của bạn hay thậm chí là gói trà, hầu như mọi sản phẩm đều có bao bì. Các nhà thiết kế đồ họa, kỹ sư đóng gói hoặc bất kỳ ai cũng có thể thiết kế bao bì, bất kể kỹ năng hoặc chuyên môn của họ là gì.

Thiết kế bao bì là gì?

Thiết kế bao bì là sự kết nối giữa hình thức, cấu trúc, vật liệu, màu sắc, hình ảnh, kiểu chữ và thông tin quy định với các yếu tố thiết kế phụ trợ để tạo ra sản phẩm phù hợp cho bán hàng và truyền thông tiếp thị.

• Hình thức của bao bì: truyền thống như hộp, thùng, túi, gói, lon, hủ, chai, lọ; hiện đại như tấm treo/ dây treo, màng co cuộn/ lốc, hộp trưng bày bán lẻ

• Cấu trúc của bao bì: 1 cấp – bao bì đựng trực tiếp sản phẩm; 2 cấp: bao bì đựng trực tiếp sản phẩm và 1 bao bì lớn bên ngoài; 3 cấp: bao bì đựng trực tiếp sản phẩm + bao bì lớn bên ngoài + bao bì combo bên ngoài cùng.

• Chất liệu sản xuất bao bì: giấy (couche, ivory, carton, kraft), nhựa (PVC, PE, OPP), phức hợp (giấy + cán nhôm, nhựa phối hợp, BOPP – nhựa và vải), sơn mài, gỗ, kim loại (thiếc, nhôm, hợp kim), vải (cotton, tote, tơ tằm), chất liệu thiên nhiên (ống tre, sọ dừa, lá chuối, mây, lục bình, nứa…)
• Màu sắc, hình ảnh, kiểu chữ giúp nhận diện bao bì: đây là tổ hợp không thể thiếu và là công cụ bán hàng cũng như truyền thông hiệu quả trong thời đại ngày càng phát triển. Bạn thử dành 1 ngày để trụ tại 1 điểm bán hàng sẽ nắm bắt được xu hướng nhận diện tất yếu này của thị trường người tiêu dùng. “bán cho chai đánh răng có hình ông da đen nha”.”Em mua chai nước tương Magx màu vàng hay màu đỏ?” “Phô mai có hình con bò cười ngon hơn loại con bò không cười”…
• Thông tin quy định trên bao bì: với bao bì chuẩn FDA thì bảng thành phẩn dinh dưỡng nền trắng chữ đen, các chất chính phải to hơn các chất phụ, theo thị trường tiêu thụ Việt Nam: phải có khối lượng tịnh, xuất xứ sản phẩm, có nhãn phụ nếu là hàng nhập khẩu, ngôn ngữ của nước xuất xứ phải to hơn ngôn ngữ còn lại nếu là song ngữ, có số tự công bố…

Mọi yếu tố của bao bì cần kết hợp một cách sáng tạo và chuyên nghiệp để đạt được mục tiêu tiếp thị, đem đến hiệu quả bán hàng. Đó chính là lợi ích lớn nhất mà thiết kế bao bì mang lại cho sản phẩm.

Tại sao cần thiết kế cho bao bì?

Từ xa xưa, bao bì đã có chức năng chứa đựng và bảo vệ sản phẩm dù dưới hình thức đơn sơ nhất như tấm giấy bọc, tấm lá quấn quanh. Theo sự phát triển của thị trường, bao bì ngày càng được yêu cầu phải phù hợp với vận chuyển và lưu trữ  cho kênh phân phối và tiện dụng cho người tiêu dùng. Như vậy, ngoài chức năng chứa đựng và bảo vệ, bao bì cần phục vụ cho bảo quản, vận chuyển, thông tin và bán hàng. Theo thời đại ngày nay, bao bì còn khoác lên mình chức năng truyền thông.

Với ngày càng nhiều yêu cầu đặt ra cho bao bì sản phẩm thì việc thiết kế sao cho đầy đủ, phù hợp, hiệu quả là điều tất yếu mà một bao bì cần có.

Vậy có những sản phẩm nào mà bao bì không cần thiết kếkhông? Câu trả lời là tuyệt nhiên không có, vì chủ doanh nghiệp chưa nắm rõ thiết kế bao bì là gì. Ví dụ bạn chọn 1 hình thức chứa đựng cho sản phẩm như đựng vào túi hay vào hủ, đựng vào hộp nhỏ hay hộp lớn, đựng bằng túi giấy hay túi nhựa, in vài ba chữ tên sản phẩm, tên đơn vị sản xuất lên bao bì cũng là những hình thức đơn giản của thiết kế bao bì. Vì bất kỳ sản phẩm nào cũng cần được cân nhắc về hình thức chứa đựng, bảo vệ rồi đến các yếu tố vận chuyển, phân phối, bán hàng và tiếp thị cả.

>> Xem thêm: 4 lý do khiến bạn phải đầu tư ngay vào bao bì sản phẩm

Những sản phẩm nào cần thiết kế bao bì nhất hiện nay?

Dù biết rằng tất cả các sản phẩm đều cần thiết kế bao bì nhưng có những sản phẩm mà việc thiết kế bao bì luôn phải được ưu tiên ở mức cao nhất: sản phẩm mới (người tiêu dùng chưa biết đến trước đây), sản phẩn đòi hỏi sự an toàn cao (dược phẩm, dược mỹ phẩm), sản phẩm có tính cạnh tranh khốc liệt (cung nhiều hơn cầu, lượng cầu ngày càng giảm)

Nếu bạn đang sở hữu một danh mục nhiều sản phẩm bạn sẽ nắm rõ thứ tự ưu tiên trong việc đầu tư thiết kế bao bì theo thứ tự trước sau. Trong khi bạn đang lên kếhoạch bắt đầu phát triển các sản phẩm thì cũng sẽ có được thứ tự ưu tiên trong việc phân bổ ngân sách và thời gian cho những thiết kế bao bì chất lượng. Vì thiết kế bao bì luôn cần sự đầu tư đúng mực để mang lại hiệu quả tốt nhất cho sản phẩm và thương hiệu

Khi nào bạn nên thiết kế bao bì cho sản phẩm của mình?

Thiết kế bao bì không phải là việc làm 1 lần rồi thôi. Hay như quan điểm trước đây, 1 mẫu thiết kế bao bì có thể dùng cả đời (cả đời của sản phẩm và cả đời của chủ doanh nghiệp). Mà với tốc độ phát triển tên lửa của thị trường ngày nay, bao bì luôn cần thiết kế mới, cải tiến, nâng cấp thường xuyên.

Do đó, bạn cần nắm rõ các thời điểm quan trọng cần cho thiết kế bao bì:

• Trước khi bắt đầu làm sản phẩm: lưu ý không phải trước khi bắt đầu ra mắt, trình làng sản phẩm; mà là trước khi bắt đầu làm sản phẩm.  Nếu bạn đã từng trải nghiệm bánh dạng miếng sẽ mau nhũng (ẩm ướt) hơn bánh dạng thỏi nếu ta đựng chúng vào túi có cửa sổ trong suốt. Khuôn cơm cháy dạng vuông sẽ bị vỡ nát khi đựng vào túi zip thay vì các thanh tam giác hoặc chữ nhật dài sẽ phù hợp với cả túi zip và túi ép biên. Sản phẩm bạn sẽ có lợi thế cạnh tranh (rẻ nhất với cùng chất lượng) so với các đối thủ nếu bạn sử dụng túi giấy thay vì túi nhựa phức hợp…
• Sau 6 tháng chạy thử nghiệm sản phẩm: tuỳ mỗi loại sản phẩm và tuỳ vào kế hoạch phát triển của riêng bạn, tuy nhiên, trung bình thời hạn 6 tháng là phù hợp với phần lớn các sản phẩm theo kinh nghiệm nhiều năm về thiết kế bao bì của các chuyên gia hàng đầu. Bạn cần xem xét hoặc là tái định vị sản phẩm bằng thiết kế bao bì mới (nếu sản phẩm không phù hợp thị trường – kênh phân phối và người tiêu dùng) hoặc là cải tiến (để tiết kiệm chi phí, để nâng tầm thương hiệu, để truyền thông ưu điểm sản phẩm hiệu quả hơn…) hoặc là nâng cấp (thành sản phẩm combo, thêm dòng sản phẩm cao cấp…)
• Định kỳ hàng năm/ quý hoặc theo mùa: tuỳ vào đặc trưng của từng loại sản phẩm và theo kế hoạch vòng đời sản phẩm mà mỗi giám đốc phát triển/ chủ sản phẩm sẽ phải có lịch định kỳ để xem xét về thiết kế bao bì sản phẩm. Tại thị trường Việt Nam – vốn là 1 quốc gia với hơn 300 lễ hội mỗi năm thì việc đổi mới bao bì theo mùa- lễ hội là không thể bỏ qua.

>> Xem thêm: Làm mới thiết kế bao bì – như thế nào là phương pháp đúng

Thiết kế bao bì ở đâu thì phù hợp nhất?

Trong thời kỳ sơ khai, bao bì sản phẩm đều phụ thuộc vào các đơn vị sản xuất in ấn vì đây là bước đâu tiên và “dường như” là bước quan trọng nhất trong việc hình thành bao bì.

Tuy nhiên với sự phát triển của thị trường thiết kế cùng với sự phát triển ngày càng cao của thị trường (thị trường người tiêu dùng, thị trường cung ứng vật tư có sẵn), thiết kế bao bì được phân nhánh theo nhiều hướng:

• chủ sản phẩm tự thiết kế bao bì: thường xuất hiện ở bộ phận các mô hình khởi nghiệp trẻ. Chủ sản phẩm tự lựa chọn các loại chất liệu và hình thức chứa đựng cho sản phẩm, tự sử dụng các phần mềm cơ bản như word, powerpoint hay các nền tảng thiết kế miễn phí để sắp xếp các hình ảnh, thông tin chữ và gửi cho đơn vị in ấn sản xuất triển khai theo
• đơn vị in ấn sản xuất: thường xuất hiện ở các sản phẩm lâu đời mà chủ doanh nghiệp hoặc người quyết định cho sản phẩm đã quen với tư duy an toàn là trên hết. Sản phẩm cần được chứa đựng an toàn theo kinh nghiệm chất liệu và quy cách in (in flexo thì cần phải có các chi tiết to và không chồng chéo lên nhau, in trục ống đồng thì cần càng ít màu càng tốt, in kéo lụa nên kéo 1 màu tương phản…) của các đơn vị sản xuất in ấn lâu năm
• đơn vị thiết kế bao bì chuyên nghiệp: thường xuất hiện ở các sản phẩm mới, chủ doanh nghiệp trẻ với mô hình kinh doanh hiện đại, các doanh nghiệp nước ngoài. Các đơn vị này nắm rõ về chức năng ngày nay của bao bì: vừa phải chứa đựng an toàn cho sản phẩm, vừa phải phù hợp theo kênh phân phối hiện đại, và đặc biệt cần phải đẹp để thu hút người mua hàng, cần phải chuyên nghiệp để nâng tầm thương hiệu. Và đây là xu hướng tất yếu, nếu không sớm tuân thủ thì sản phẩm sẽ bị đào thải tự nhiên một cách nhanh chóng.

Thiết kế bao bì là làm những gì?

Thiết kế bao bì tạm chia thành 3 cấp độ:

1. Thiết kế diện mạo bên ngoài của bao bì: bao gồm hình ảnh, màu sắc, kiểu chữ, bố cục phân bổ thông tin.
2. Sáng tạo bao bì chuyên nghiệp: lựa chọn hình thức chứa đựng sản phẩm (dựa trên đặc tính sản phẩm, đặc thù kênh phân phối, thông điệp thương hiệu), thiết kế giao diện bên ngòai và bên trong sản phẩm (khi mở hộp, cách đóng gói, tính tiện dụng…)
3. Phát triển hệ thống bao bì sản phẩm: đồng bộ sản phẩm theo mục tiêu định vị thương hiệu, nhận diện dòng sản phẩm, nhận diện đặc trưng riêng (hoa văn, câu chuyện…), phối hợp chủ sản phẩm cân nhắc chi phí sản xuất bao bì vì liên quan đến tính cạnh tranh về giá sản phẩm, làm sản phẩm mẫu, phối hợp in ấn sản xuất thành phẩm

Mỗi cấp độ thiết kế của bao bì đều có ưu và khuyết điểm riêng. Không phải cấp độ cao nhất là tốt nhất. Do đó, tuỳ vào nhu cầu của chủ sản phẩm, đặc thù của từng sản phẩm mà ta lựa chọn cấp độ thiết kế sao cho phù hợp. Hãy trò chuyện với các chuyên gia phát triển bao bì để bạn có được định hướng cụ thể rõ ràng, ở từng giai đoạn.

Hãy xem sản phẩm như 1 thực thể sống: có giai đoạn sơ sinh, dậy thì, trưởng thành và lão hoá. Bạn sẽ biết được “đứa con tinh thần” của mình ở mỗi giai đoạn cần những gì và cần đến ai hỗ trợ. Hãy trang bị kiến thức đầy đủ về thiết kế bao bì là gì và như thế nào là hiệu quả, ưu và khuyết điểm của từng đơn vị cung cấp (tự thiết kế bởi bản thân, đơn vị in ấn sản xuất, các thiết kế freelancer tự do, các đơn vị thiết kế chuyên nghiệp) để có lựa chọn tốt nhất cho sản phẩm của bạn nhé

Liên hệ hỗ trợ tư vấn: DP EXPRESS

Đơn vị thiết kế bao bì chuyên nghiệp cho thị trường Việt Nam và quốc tế

Hotline: 084.619.3909

Email: thietke.dpexpress@gmail.com

Fanpage: @thietkedpexpress

Fanpage chuyên cho bao bì: @baobichuyennghiep